Vanaf 2026 gaat het energielandschap op de schop. Dan treedt de Nieuwe Energiewet in werking: een wet die de regels voor elektriciteit en gas bundelt en klaarstoomt voor de toekomst. Eén wet, één kader en veel nieuwe mogelijkheden.
Voor ondernemers betekent het vooral: meer ruimte om energie op te wekken, op te slaan en te delen, maar ook nieuwe verplichtingen en een andere rol in de energiemarkt.
Waarom een nieuwe wet nodig is
De oude Elektriciteitswet (1998) en Gaswet (2000) stammen uit een tijd waarin de energievoorziening overzichtelijk was: een paar producenten leverden stroom en gas, en de rest verbruikte het. Inmiddels wekken duizenden bedrijven en huishoudens zelf energie op. Ze slaan stroom op in batterijen, laden elektrische voertuigen en leveren terug aan het net.
Die praktijk past niet meer bij de oude regels. Daarom komt er één wet die het hele systeem, van productie en levering tot opslag en dataverkeer, opnieuw vormgeeft. Zo creëren we een betrouwbaar, betaalbaar en duurzaam energiesysteem waarin iedereen kan meedoen.
Wat er verandert voor ondernemers
De Nieuwe Energiewet verandert vooral de manier waarop ondernemers deelnemen aan de energiemarkt. Je bent niet meer alleen verbruiker, maar kunt ook producent of flexibiliteitsaanbieder worden. Dat klinkt abstract, maar betekent in de praktijk dat je meer grip krijgt op wat er met jouw energie gebeurt én dat het financiële plaatje er anders uit kan gaan zien.
Bedrijven mogen straks makkelijker energie delen met anderen in hun buurt of op hetzelfde bedrijventerrein. Ook energiegemeenschappen krijgen een wettelijke basis: samen opwekken, gebruiken of opslaan van energie wordt eenvoudiger, met minder administratief gedoe.
Daarnaast speelt flexibiliteit een centrale rol. Bedrijven die hun energieverbruik slim kunnen sturen, bijvoorbeeld door tijdelijk minder te gebruiken of juist extra op te wekken als het net ruimte heeft, kunnen daar financieel voordeel uit halen. Zo help je het net te ontlasten én kun je geld verdienen aan je eigen flexibiliteit.
Voor grootverbruikers (vanaf 100 kW) wordt dat een serieus verdienmodel. Maar ook kleinere mkb-bedrijven profiteren, zeker als ze investeren in slimme sturing of energieopslag.
Wat betekent dit concreet in Westfriesland?
De energietransitie in Westfriesland is in volle gang. Bedrijventerreinen verduurzamen, ondernemers plaatsen zonnepanelen op daken en lokale energiecoöperaties winnen terrein. Tegelijkertijd zit het elektriciteitsnet in grote delen van de regio vol. De Nieuwe Energiewet biedt handvatten om daar slimmer mee om te gaan. Door lokale samenwerking wordt het bijvoorbeeld mogelijk om onderling energie te delen: het overschot van het ene bedrijf kan worden benut door een buurman met een laadplein of koelinstallatie. Dat kan via zogeheten energiegemeenschappen of via afspraken met de netbeheerder over flexibel verbruik.
Ook opslag wordt belangrijker. Ondernemers die investeren in batterijen of energieopslag krijgen meer mogelijkheden om hun stroom slim te gebruiken of terug te leveren wanneer de marktprijs hoog is. Kortom: de wet legt de basis voor een lokale energiemarkt, waarin bedrijven niet langer afhankelijk zijn van wat ‘het net’ toelaat, maar zelf kunnen meebewegen.
Nieuwe spelregels en verplichtingen
De wet brengt ook verantwoordelijkheden met zich mee. Bedrijven krijgen te maken met meer transparantie in meetdata en strengere eisen aan hun aansluiting. Je moet inzicht hebben in je verbruik, opwek en opslag en die gegevens kunnen delen met de netbeheerder of energiedienstverleners. Sommige ondernemers vinden dat lastig, maar bedenk dat het geen kwaad kan.
Daarnaast verandert de aansluitplicht. Netbeheerders mogen in sommige gevallen weigeren om nieuwe of zwaardere aansluitingen toe te staan als de capaciteit ontbreekt. Voor ondernemers betekent dit dat vooruitdenken cruciaal wordt: plannen voor uitbreiding of elektrificatie moet je tijdig afstemmen met je netbeheerder. Ook contracten en energieleveranciers zullen zich aanpassen aan de nieuwe markt. Wie zelf stroom opwekt of verkoopt, krijgt te maken met andere voorwaarden dan wie alleen afneemt. Logisch natuurlijk!
Wat kun je nu al doen?
De wet gaat pas in 2026 in, maar voorbereiden kan nu al.
- Breng eerst in kaart hoe jouw energiehuishouding eruitziet: waar verbruik je stroom, wat kun je sturen, en heb je al opwek of opslag? Een energiescan helpt om dit inzichtelijk te maken.
- Kijk daarna of je samenwerking met andere bedrijven kunt zoeken. Op bedrijventerreinen liggen vaak kansen voor gezamenlijke energieprojecten, zoals gedeelde batterijen of laadinfrastructuur.
- Zorg dat je meetdata op orde is. Zonder betrouwbare gegevens kun je straks geen gebruikmaken van flexibiliteitsdiensten of energiedeling.
Als je deze stappen nu zet, heb je straks een voorsprong.
Van wet naar kans
De Nieuwe Energiewet is meer dan een juridische update. Het is een uitnodiging om als ondernemer actief onderdeel te worden van de energietransitie.
Waar het vroeger draaide om verbruik en kosten, draait het nu om inzicht, samenwerking en slimme sturing.
Bedrijven die hierop voorsorteren, hebben straks niet alleen lagere energielasten, maar ook toegang tot nieuwe markten en verdienmodellen.
We houden je op de hoogte van de ontwikkelingen!