De Europese Commissie heeft een nieuw pakket voorstellen ingediend dat bedoeld is om de uitbreiding en verbetering van het elektriciteitsnet in Europa te versnellen. Dat is namelijk niet alleen in Nederland nodig, maar ook elders op ons continent. Deze European Grid Package richt zich op een reeks barrières die de aanleg van energie-infrastructuur vertragen, waaronder langdurige vergunningprocedures en omgevingsregels.
Grote vertragingen bij netuitbreiding
In veel Europese landen staan de vergunningprocedures voor energieprojecten, zoals netuitbreiding maar ook zonneparken, batterijen en laadinfrastructuur, al jarenlang vast. In Nederland duren die procedures op dit moment zo’n acht jaar, vooral doordat stikstofregels, ruimtelijke procedures en andere belemmeringen moeten worden doorlopen. Dit leidt tot enorme vertragingen bij de realisatie van duurzame energieprojecten en maatregelen voor netverzwaring.
Het voorstel van de Europese Commissie pakt deze knelpunten aan door onder andere voor te stellen dat:
-
Kabels en leidingen zonder belemmeringen van stikstofregels kunnen worden aangelegd, waardoor tijdelijke bouwemissies geen project stilzetten.
-
De maximale termijn voor het verkrijgen van een vergunning voor elektriciteitsstations twee jaar wordt.
-
Voor grootschalige duurzame energieprojecten (zoals zonneparken, batterijen en laadinfrastructuur boven 100 kW) het vergunningsproces binnen zes maanden afgerond kan zijn.
-
Kleinere installaties tot 100 kW (zoals zonnepanelen, opslag of laadpunten) mogelijk zonder aparte vergunning kunnen worden gerealiseerd, zolang het alleen om de aansluiting op het net gaat.
-
Elke lidstaat een centraal digitaal loket moet inrichten voor alle vergunningaanvragen, zodat aanvragen overzichtelijk kunnen worden ingediend en gevolgd.
Doel van de Europese voorstellen
Het Grid Package heeft als doel de energietransitie te versnellen en te zorgen dat de elektriciteitsinfrastructuur beter aansluit bij de groeiende vraag naar duurzame energie en elektrificatie. Door de procedures efficiënter en minder bureaucratisch te maken, hoopt de Commissie dat meer projecten daadwerkelijk van de grond komen, waardoor renovatie en uitbreiding van het netwerk tempo krijgen. Uiteraard moet dit nog worden goedgekeurd door het Europees Parlement en de lidstaten voordat het in nationale wetgeving kan worden omgezet.
Kansen en aandachtspunten bij implementatie
De voorstellen zouden kunnen bijdragen aan snellere realisatie van energieprojecten zoals:
-
uitbreiding van netcapaciteit en -verbindingen
-
laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen
-
grootschalige zonne-energieprojecten of opslagfaciliteiten
Daarnaast zijn er ook plannen om een meer geïntegreerd Europees energienetwerk op te bouwen, onder meer door betere internationale verbindingen en centrale planning. Daarmee moet het mogelijk worden om duurzame energie efficiënter te transporteren tussen landen en regio’s.
Tegelijk blijft het voorstel onderdeel van een politiek proces: het moet nog worden behandeld door het Europees Parlement en de lidstaten. Pas daarna volgt implementatie in nationale wetgeving en moet blijken hoe snel de maatregelen in Nederland kunnen worden uitgevoerd.
Wat betekent dit voor energieprojecten in Nederland?
De Nederlandse overheid en netbeheerders hebben positief gereageerd op het pakket. Zij zien in de voorstellen een kans om bouwbelemmeringen weg te nemen en beschikbare netcapaciteit sneller te benutten. Het kabinet zal de voorstellen verder bestuderen en kijken hoe ze kunnen worden vertaald naar Nederlandse regelgeving.
Voor ondernemers en regio’s zoals Westfriesland betekent dit dat er mogelijk op termijn minder administratieve vertragingen ontstaan bij grootschalige energieprojecten en netuitbreiding. Tegelijk blijft het belangrijk om te volgen hoe deze Europese voorstellen worden geïmplementeerd in Nederlandse wet- en regelgeving. Wordt vervolgd!