Robin Bäcker, projectleider verduurzaming bedrijventerreinen & energietransitie ONHN

‘Ondernemers zijn de eersten die kijken naar wat er wél kan’

Hij voelde de drang om in actie te komen. Om iets te doen tegen de veranderingen in het klimaat. En omdat de macht voor sociale verandering grotendeels bij het bedrijfsleven ligt én hij veel ervaring heeft met het maatschappelijk middenveld, past zijn functie als Projectleider Verduurzaming Bedrijventerreinen en Energietransitie Robin Bäcker als een jas. Met zijn master in sustainable development op zak stort hij zich met veel enthousiasme op de energietransitie op de bedrijventerreinen in Noord-Holland Noord, sámen met de regionale Ondernemersloketten.

‘Half augustus 2023 ben ik gestart bij het Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord (ONHN). Ik heb een achtergrond in het maatschappelijk middenveld, waarbij ik gewerkt heb voor verschillende niet-gouvernementele organisaties (NGO’s). Als consultant gaf ik communicatieadviezen aan deze organisaties. Ik merkte in de loop der jaren dat ik steeds meer open stond voor andere werkzaamheden. Een nieuwe richting. Als consortiumpartner kwam ik steeds vaker in contact met organisaties die heel erg gericht waren op klimaatactie en verduurzaming. Ze zorgden bijvoorbeeld voor watervoorziening in ontwikkelingslanden. Brede vraagstukken, waarbij ik merkte dat alles wat me interesseerde raakte aan verduurzaming. Daar moest ik iets mee.’

Duurzame ontwikkeling

‘Aan de universiteit van Sussex heb ik vervolgens een master in Sustainable Development gevolgd. Dit was een studie van 2,5 jaar die ik vanwege Corona volledig thuis heb gedaan. Alleen voor het ophalen van mijn bul ben ik in Brigton geweest, samen met 260 andere studenten. Dit waren veel executives uit het bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en mensen die, net zoals ik, een switch wilden maken. Tijdens de studie draaide het om de vraag hoe de economie zich verhoudt tot de samenleving en wat het verband is tussen het milieu en ecologie. Hierbij lag het accent op beleidsvorming. Hoe kun je beleid analyseren om de samenhang zodanig in te richten dat klimaatdoelstellingen behaald kunnen worden? Een mooie basis om mee verder te werken.’

De grootste groene transitie

‘Tijdens mijn master heb ik veel geleerd over de zorgelijke toestand van het klimaat. Het werd mijn drijfveer om in actie te komen. Vervolgens ben ik op zoek gegaan naar organisaties die echt wat kunnen betekenen. Het bedrijfsleven is een belangrijke schakel. Zij kunnen innovaties tot stand brengen. Wetenschap, technologie en innovatie zijn belangrijke onderdelen van duurzame ontwikkeling. We hebben innovatieve oplossingen nodig rondom energiebesparing. Zo kwam ik bij het Ontwikkelingsbedrijf terecht. Ik wilde aan de slag met groene transities en ben nu in de grootste transitie, de energietransitie, terecht gekomen. Dit is misschien wel de belangrijkste transitie die we moeten doormaken om binnen de klimaatdoelstellingen van Parijs te blijven. Ik wil samen met bedrijven, overheid en ondernemers nadenken over wat we kunnen doen om de schade aan het klimaat te beperken. Tegelijkertijd is het belangrijk dat ondernemers hun bedrijven kunnen continueren de komende jaren. Het economisch handelingsperspectief moet ook een weg vinden. Dat is constant zoeken naar een zorgvuldige balans.’

Voor en door ondernemers

‘In het dagelijks leven ben ik de spil tussen ondernemers enerzijds en shareholders en overheden, zoals de provincie en de 17 gemeenten van NHN anderzijds. Daarbij werk ik via het programma Bedrijventerreinen, energiehubs van de toekomst van de Provincie Noord-Holland. Dit houdt in dat we actief bedrijventerreinen ondersteunen met het nemen van maatregelen om energie te besparen, op te wekken en te delen en bij het nadenken over slimme energieoplossingen. Binnen de regio is opgedeeld in de deelgebieden Westfriesland, de Kop en Alkmaar en omgeving. Westfriesland en Alkmaar hebben een eigen energieloket, die van de Kop is in oprichting. Voor alle loketten geldt dat ze echt voor en door ondernemers zijn. De rol van ONHN is financiële ondersteuning bieden en meedenken over strategie en inhoudelijk ondersteuning bieden door het delen van kennis rondom goede cases en technische toepassingen.’

Energietransitie én netcongestie

‘Ik werk intensief samen met de ondernemersloketten. In Westfriesland is dat met DOWF-directeur Frits. We zijn ook samen aanjager bij PVB Nederland. Vanuit het programma hebben we de volgende visie op de loketten: het Loket is het eerstelijns communicatiepunt voor ondernemers die vragen hebben over de verduurzaming rondom energietransitie. Die is nu het belangrijkst. Ik ben coördinator richting de loketten namens ONHN en ik zorg voor de communicatie richting stakeholders die de financiering mogelijk maken. De tweede lijn binnen het programma is om samen met technische partner New Energy Coalition projecten op te pakken binnen de regio. Samen helpen we ondernemers slim om te gaan met energieopwek en -verdeling, omdat de netcongestie voor grote problemen zorgt in de regio.’

Samenwerken op de bedrijventerreinen

´Binnen ONHN ben ik ook Coördinator Regionale Samenwerking Werklocaties. In die rol breng ik gemeente bij elkaar rondom werklocaties en alles wat daar gebeurt. Zo doen we onder andere de Bedrijventerreinenmonitor en behoefteonderzoeken, in Westfriesland gaat dat in nauwe samenwerking met Parkmanagement. Dit jaar is één van de aandachtspunten de organisatiegraad op bedrijventerreinen te vergroten. Dat is heel belangrijk en bleek onlangs ook uit het advies van de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur. Met het programma gaan we meer de focus leggen op hoe ondernemers zich onderling verder kunnen organiseren en dan samen kijken naar de maatregelen die je moet treffen om energie te besparen. Hoe kun je de continuïteit waarborgen als je niet kan opschalen qua stroomvoorziening? Als netcongestie beperkingen oplegt, zijn ondernemers de eersten die gaan denken over wat er wel kan. ONHN wil daar graag de focus op leggen. Wat kan er wel? Wat is er op korte termijn mogelijk? De antwoorden op die vragen hangen echt nog in de markt. We hebben niet altijd alle antwoorden. Tijdens Hallo2024 werd begin januari ook al duidelijk dat ook de Provincie de netcongestie ook heel graag samen aan wil pakken. Dit ondersteunen we ook vanuit het ontwikkelingsbedrijf, waarbij wij op onze beurt vooral de ondernemers ondersteunen.’

Ondernemers inspireren en motiveren

‘Organisaties kijken heel verschillend aan tegen de duurzaamheidsdoelstellingen en de nood om aan die doelstellingen te voldoen. Kleine ondernemers zijn vaak gericht op de dagelijkse gang van zaken en het overleven of maximaliseren van de onderneming. Grote ondernemingen hebben vaak meer ruimte voor investeren en denken meer over de langere termijn. Dat brengt ook meer verplichtingen met zich mee, ook op het gebied van verduurzamen. Een centraal informatiepunt in iedere regio is dan juist belangrijk, zodat ondernemers weten dat ze heel snel antwoord krijgen op hun vragen. Het Duurzaam Ondernemersloket is er voor de probleemanalyse en om aan te geven wat de richtingen zijn die ondernemers kunnen inslaan. Maar ook om verlichting te bieden wanneer ze vastlopen met zaken als stroomvoorziening of de besparingsplicht. Er komt steeds meer druk te liggen op verduurzamen. We moeten in 2040 gezamenlijk CO2-neutraal opereren. Iedereen komt aan de beurt.

Zien is geloven

‘Op dit moment wordt er gehandeld in verschillende snelheden. Wat wij proberen te bereiken is dat we met een aantal projecten in de regio’s aanjager kunnen zijn en laten zien wat er gebeurt als je samenwerkt. Als je vertrouwen hebt, informatie deelt en bereid bent om energie uit te wisselen. We willen laten zien dat je zo je continuïteit waarborgt en dat dat samenwerken grote financiële en bedrijfsmatige voordelen heeft. Tijdens een bestuurlijke bijeenkomst die ONHN samen met het Economisch Forum hield bij Kasteel Radboud op 1 december was netcongestie ook een belangrijk onderwerp. We hebben slimme energieoplossingen getoond in workshops met de gedachte: zien is kopen. Zo konden we aan bestuurders laten zien welke richtingen wél mogelijk zijn, met voorbeelden uit Veghel, maar ook de Schiphol Trade Park Energy Hub en voorbeelden van New Energy Coalition, zoals de Wieringermeer als multi-commodity Energy hub en de Boekelermeer als Europa’s eerste Renewable Energy Valley. En zo zie je ook in Westfriesland steeds meer beweging komen waar het gaat om lokale coöperaties. Samen werken aan oplossingen is de beste weg door de energietransitie.’